Sprookjes, welke is jouw favoriet?
Het is vandaag vertel een sprookje dag. Dus dat doe ik dan maar.
‘Er was eens een meisje dat slecht in slaap kon komen. Haar moeder pakte dan een groot, plastic boek. Als zij die opensloeg waren er geen bladzijden, maar allemaal cassettebandjes te zien. Het cassettebandje met een rood randje werd uit het grote boek gepakt en in een kleine cassetterecorder gestopt. Uit de kleine luidspreker klonk een rustige stem die een sprookje vertelde. Luisterend naar het sprookje vielen langzaam de ogen van het meisje dicht. De volgende morgen was het kleine meisje het einde van het sprookje vergeten. Wel werd zij uitgerust wakker.’
.
Mijn herinnering aan sprookjes
Het is een herinnering die als eerste in mij opkomt als ik denk aan sprookjes. Dat ene cassettebandje en de boekjes van Disney onder in mijn boekenkast. Hoe ouder ik word, hoe meer sprookjes ik vergeten ben. Tenzij je de naam van het sprookje roept, dan weet ik het wel weer. Maar als het een Triviantvraag is om zoveel mogelijk sprookjes op te noemen, dan win ik zeker niet. Ik weet ook niet meer wat mijn favoriete sprookje was. Ik denk Jungleboek, maar het kan maar zo zijn dat het niet mijn favoriete sprookje was. Maar het favoriete sprookje van mijn broertje. Hoe dan ook de film hebben wij heel vaak gekeken. Weet jij nog wat jouw favoriete sprookje was vroeger? Of misschien nu nog?
.
De kenmerken van sprookjes
Sprookjes zijn snel te herkennen aan een aantal vaste kenmerken:
• Vaak begint een sprookje met ‘Er was eens…’ En eindigt met ‘Ze leefden nog lang en gelukkig.’
• Het sprookje speelt zich op een onbepaalde plaats en in een onbepaald verleden af.
• Van de eeuwenoude sprookjes is de auteur niet te bepalen. Er zijn al zoveel variatie geweest van zo’n sprookje, dat de oorsprong niet te achterhalen is.
• Sprookjes zijn ogenschijnlijk eenvoudige verhalen die in verschillende culturen en in verschillende versies worden verteld.
• Het bevat vaak stereotiepe personages.
• Een specifiek moraal of levensles wordt verteld met het sprookje.
.
Een goed einde
Tegenwoordig lopen de sprookjes allemaal goed af. In de loop van de tijd zijn de sprookjes vertellingen voor kinderen geworden met een goed einde. De oorspronkelijke sprookjes zijn aangepast naar de huidige maatschappij. Toch bevatten ze vaak nog een moraal of levensles. Maar van oorsprong waren sprookjes vertellingen voor ongeletterde volwassenen. Zodat zij ook op de hoogte waren van wat er speelde. Ook werden sprookjes ingezet bij het bijbrengen van normen en waarden bij kinderen. De sprookjes moesten kinderen op het rechte pad houden en waarschuwen voor gevaren die er waren.
.
De gruwelijke oorsprong
En als dat bereikt werd door een sprookje slecht af te laten lopen, dan was dat zo. Ik ken de sprookjes alleen met een goed uiteinde. Tot ik stuitte op de website alletop10lijstjes.nl met een lijst ‘De gruwelijke oorsprong van 10 populaire sprookjes. In dat lijstje worden de afloop van de sprookjes, zoals ik ze ken, tegenover het oorspronkelijke einde gezet. Ik moet eerlijk zeggen dat ik geen onderzoek heb gedaan of deze informatie klopt of dat het een sprookje is. Maar die levenslessen, moralen en waarschuwingen waren voor mij ineens een stuk duidelijker. Neem bijvoorbeeld Roodkapje.
.
Verhalen veranderen in tijd
Een dappere houthakker red Roodkapje en haar oma. Maar oorspronkelijk werd Roodkapje helemaal niet gered. Iets wat ik nooit geweten heb. Ik laat je liever in je sprookjes geloven zoals jij wenst. Maar als je nieuwsgierig bent naar de gruwelijke aflopen, dan kun je zie hier lezen.
En zo zie je maar dat alle verhalen in de loop van de tijd veranderen. Er gaan delen verloren, er komen delen bij en soms worden verhalen bewust veranderd. Een van de kenmerken van mond-tot-mond vertellingen en communicatie tussen mensen. Dus als je van wat je hoorde niet zeker bent, ga dan op onderzoek uit.
Welk sprookje was jouw favoriet en is die dat nog steeds? En waarom?
.
Een S-Toure (stoere) groet,
Foto: Pixabay
.